- юҡ-бар кеше
- шушера
Башкирско-русский автословарь. 2008.
Башкирско-русский автословарь. 2008.
моңлы — 1. Кайгылы, сагышлы, уйчан. рәв. Күңелгә моң салып сандугач моңлы сайрый 2. Тирән хисле, хис тулы 3. Моң сала торган, ямансулата, моңландыра торган (табигать тур.) 4. Кайгысы, моңы бар кеше, зарлы кеше … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
фронталь — с. 1. Дошман фронты ягына юнәлдерелгән; алдан, алгы яктан. Бөтен фронт буйлап җәелгән, башкарыла торган 2. Тамашачыларга йөзе белән куелган, йөзе белән каратылган (скульптура, рәсем тур.) 3. күч. Бар кеше тарафыннан бер үк вакытта, тоташтан… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
җан — 1. Идеалистик, дини карашлар буенча: тәнгә тереклек бирә һәм тәннән башка да яши ала дип каралган, тереклек иясенең психик процессларын чагылдырган мәңгелек башлангыч 2. Кешенең эчке дөньясы: аның табигате, кичерешләре, хисләре, уй фикере,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
егет — 1. Үсмерлектән өлгергәнлек чорына күчкән, буйга җиткән яшь ир кеше. Өйләнмәгән, буйдак ир кеше (төрле яшьтәге). Гомумән ир кеше. тарт. форм. Сөйгән яр мәгънәсендә сүз биргән егетем бар. Эндәш сүз, күплек санда: иптәшләр, дуслар мәгънәсендә. 2.… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
тын — I. с. 1. Тавышсыз, шау шусыз, тынлыкка (1) баткан. рәв. Тавышланмыйча, шауламыйча 2. сир. Тынлык 3. Җилсез, тымызык 4. Хәрәкәтсез, тыныч. рәв. Ярсымыйча, шауламыйча; салмак, акрын (агу, исү һ. б. тур.) 5. Кешегә сиздерми, тышка чыгармый торган,… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
бір — адым жер. Жүрген кездегі екі аяқтың аттау (басу) қашықтығы; 60 70 см, мөлшеріндегі ұзындық. Бір айдың жүзі болды. Бір айдай уақыт өтті. Шүйінші беруіңе болады. Жездең, міне, б і р а й д ы ң ж ү з і б о л ы п қалды, жынды суды ұрттап алмайды (Қаз … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі
оста — 1. Нин. б. һөнәр белән шөгыльләнүче квалификацияле эшче, һөнәрче 2. Үз эшенең зур белгече, үз эшен бик яхшы башкара алуга ирешкән кеше. Нин. б. эшкә оста, маһир кеше 3. Мастер 4. с. эшкә оста, оста кулда һөнәр бар 5. рәв. Яхшы белеп, сыйфатлы… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
туз — 1. Каен кайрысының өске катлавы. с. Каен кайрысыннан ясалган туз кашык. ТУЗ ЧИЛӘК – к. Тырыс. ТУЗГА ЯЗМАГАН – 1. Юк бар сүз, сафсата 2. Кеше ышанмаслык, уйлап чыгарылган (сүз, гайбәт тур.). II. ТУЗ – 1. Уртасына бер генә билге төшерелгән иң зур… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
юк — хәб. 1. Нәр. б. чынбарлыкта булмаганлыгын белдерә; киресе: бар. Тартым кушымчалы сүзләрдән соң килеп, кемнең яки нәр. б. берәр әйбере булмавын белдерә 2. язмыштан узмыш юк 3. шатлыгына чик чама юк 4. хат юк та юк 5. кичерү сорый... ә ул юк ди… … Татар теленең аңлатмалы сүзлеге
өлі — 1 (Алм., Жам.; Жамб., Шу) жылқының ішегі түйіліп ауруы. Тағы да жылқыда ө л і ауруы бар (Алм., Жам.). Ө л і м е н ауырған жылқы тыпырлап, аяғын бауырына жиып алады. Ө л і н і бұрын емдеуге оған мола тұрғызып бір құдасына: “ө л і ң тарт, ө л і ң… … Қазақ тілінің аймақтық сөздігі
емшек — таға. Атты тайғызбас үшін арнайы жасалған сүйір бүртіктері бар таға. Боз биенің төрт тұяғында бірдей е м ш е к т а ғ а бар, мұзды қарш қарш басады (Ә. Қалдыбаев, Таңд. шығ., 3, 202). Бір іңірде жүгіртіп барып Баяндағы Тұзбен ұстаға төрт аяғын… … Қазақ тілінің түсіндірме сөздігі